Post by Thoithoi O'Cottage on Jun 13, 2022 10:51:43 GMT 5.5
"Saion" haibasida yaoriba "on" asibudi "hongba" gi senseni haiba iphong phongle. "Sai" hairiba saruksubi kari oiribajatno haina khallakpa yamna kuire. Thijillubadi toude. "Sai" gi mamei oiriba "i" haiba khonthok asibudi hongdok hongjin toukhraba matungda oirakpa oirambasu yai khankhi.
Marup amapang amadi akhang aheisingsu "sa(i)" ("i" bu yaorabasu, yaobu yaodrabasu) asi kari oiba yabage wakhal toubiu.
Oiramba yaba khara ngarang eikhoigi corpusta thiduna yengbada nongmagi manungda loina analysis touba ngambadagi henna yamna thoraki. Phangliba adudagi kharakhak loukhatlaga isam samjinba wapham ama thamjage.
Makhada yaoriba "sa" amasung masigi tunda /k/ natraga /l/ amasung masiga mannaba khonthok tapsillaga yaoriba wahei mateksingsi yengbiyu:
isa, masa, nasa
naowa apisa
satengba, sadengba
saltengba
salthuppa
salonba (শালওনবা/সালওনবা)
salphongba
salkhangba
Yam thina masing yamna thengnei "saion" gi "sai" asiga "sa" amasung "sal" ga root amatta oiramba yabagi khudam.
Masina yamna naknaba kharagi wani. Atei mayam ama hapchinba yare masidagi.
Makhada lairik kharadagi loukhatchaba praman oiba quotation khara thamjage. Masi ahouba kharatamak loukhatpabudi oibani.
হে ইশাবী অমম পলৈশাহানবা-ও গুরু শিদবদি শালওলয়ান্বা লাইনে হায়না শায়েউ পানগা পায়না খুরুস্মমরে। ...
শালওনয়াম্বা খোইয়ূম অশীবদি মৈতেংঙু শেলবী খাগেম্বগী মশানৌ কোরৌ নোংথিনচাইবীগী য়োইবু চরৈ ফিশেংনোংদা
লোইদাম হিয়ঙ্গৈথা নিনমাঙ তরানি পানবা থাংজ নুমিংকি ইনুং শোইয়াইমদা মশাবী তাইবং শোরারেনগ মোল্লাংতপ্তাইথক্তা য়াতা
নোংদা অরাং ফাল্লৌ লাইমাখোম্বনা হৈরাং মচায়ান তাউজিং মরু পাল্লরে।
(Sanamahi Laihui, p. 5)
“লাইরেল ইনোংথৌ-ও খোম্লেন ঐগী মঙলংচালসু কোরৌ চুম্মিথাং খানগুম্ববু উরকয়ে খোইয়ুম করন্বনো শালখঙঙমদে” হায়খিয়ে৷
(Sanamahi Laihui, p. 6)
মৈতেংঙু শেলবী খাগেম্বনা কংলা ফমদোংনোংদা লিক্লাই মপারি সনা ৱাপীহনবু
খোইয়ুম লাইরুপ পুম্নমানা য়াহৌরবগী খোইয়ুম শালওলহকপদি
চরৈ মফিশেনাচিংনা নীংথিলৈতংপোৎ পুম্নমকপু থোনবী
অপোঙ ইংখোল্লেনগী পামেল উশাথক্তা য়াল্লম্বগী খোইয়ুম লাইওইখিয়ে হায়দবরা।
... “খোইয়ুম নামুংবা-ও চীংঙু মুর্ত্তি নহকশাংবু করম
শানশেমসিবনে।” হায়রবদ। চাংঙু অশীবনা “লাইরেল ইনোংয়াই-ও
নিংথৌ নংগী মু্র্ত্তি নহকশাংবু শোয়হন্দনা শালশেম-ও ৷
নবেল খোইমোম লাইরেম্মসু নশানৌ শ্রীকমলপতি মহারানীগী
চেংলৌ শকথোংমান্না শালশেম-ও” হায়রম্লবগা খোইয়ুম নামুংবদি
মাল্লংফেনজি ওইখিয়ে ৷
(Sanamahi Laihui)
আতুকা নঙতী লইমা ফাকমলেল আহলপীকি॥৷ চইরই
য়াকুনুংতা॥ সেলপী লাংয়েলিক অোইনা সালঅোন অো॥
--Senbi Kabo Wari
শা-ঈ-রৈ
... তেন্দম্বদা য়াওবা লৈ
য়োইময়াই তাওদনবা
সনা ঈনা শাইওনলি
নুংজেং পীবা অথৌবা
...
অঙানবগী ঈ অদো
লৈরাং ওইনা শালোনলে [Masi শালওনলে haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
...
হা লৈরাং লৈনুংশি
শিঙেন নাওৱা মখোয়রেল
লৈরাং কোলোয় নমিংসে
অঙান ঈনা শালোনবা [Masi শালওনবা haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
ঈগী মীংথাং লৌদুনা
শা-ঈ লৈরাং লৈনুংশি
শিঙেন কোলোয় থোনরে৷
...
হা লৈরাংলৈনুংশি
কবুই চনুরানা শালোনবী [Masi শালওনবা haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
পলেল পোক্তবীনালাংগোললি
...
--- Leirol
হৈন। মতুং ইন্না থাংয়ি মোবসি লোইমোম মাংদংবী হামুক
কৈগাবিবু ওইনা শালওনখিএ ৷৷
... মাদি কোরৌ নোংদা কানা কোরৌ চুমিথাং ৱাংবল
নোংমিথাঙবু ওইনা শালওনখিএ ৷ মালেম লৈদা কুমনা য়ারৌ
শা শঙাই তুঙাংঙাগী হৈনা মতুং ইননা য়াওরৌ অহিং মিৎপু
ওইনা শাল ওনখিএ। ... মানা হুকমন হামনবা, খৌমন
য়াঙমনবা, য়াঙমন কাইমনবগী, থোংনাং য়োৎলু কাওশৌ শোরারুদা
চঙনা নোংমললে । য়ারেন কোংজিতোন্না লিকোন শনয়া মানববু শাওনখিএ ৷ লৱাই কোইরেন থক্কি তাংজা মশমতোননা শাওনলৈ ৷
--Irat Laisol
সেল্লোই লংমাই নিংথৌ-ও নঙকি
তেকপী নৱোকচাতি ঐপু খান্লৈ লৌরুম্পীতে ৷ খোয়মা নারোলনুংত
সালথুপখিয়ে।
--Seloi Langmai Lon
ঈমোম হয়থনকনুসে ঈতু হয়কৌনকুনুসে হায়ন
সেল্লেই ময়ুম নাক্পু হুল্লা্ল্লমঙৈত লাংপল চরুখোঙ খোঙুচুম-ও
উৎতি সালতেং ঈতা সালতেংপপু তাঙচ লুরেলতোলপু সেংলে।
--Seloi Langmai Lon
তাংখুল্ সারম, হাউ নুরাপী সানা সালরোল
নোংত থৌরৈ নিঙতুম্প, তেৎনৌ য়াপাক্প, লাংলেল্ কোঙয়াঙ
ৱারুকো, সাফপ, লৌথোৎ মাঙইন্ন, হাউরম তুংথাংন, চিলফি
খানক্না, লাইফি থোইতম্না, কনঙৌ পলচলসি, লিক্লাই নাথংনা
তাচোপ খাঙৱাইন, ককচাক সমখোম্নন, খানলৈ লৌতায়ে। মসাপী
অঙৌবা লংমাই নিংথৌন তাংখুল হুইতোক পাখংপপু সালৱোনলকয়ে
--Seloi Langmai Lon
নাউরোয়তাউ চীঙখোঙ সাফপী মমাল
মচা য়াইথিঙ খম্পল খম্পপু মপল সালতাকত মতু সালফোংতন
নোংমলপী, য়াইথিঙ খম্পাম্পলম কাম্পু লেংলেল ককময়ায়কি মরাল
ৱোনতেরকপত থৱায় মীরাংপাল সালফোংচীঙ সেল্লোই নৌসিথেলনে৷
--Seloi Langmai Lon
মাসাপি অসিপাকী কোলোয় মামিংথোংপু হৈরোম্ সিতাপা
কৌনা ঙাইরোইনারক্লাপাকা তাইপঙ সালফোংতানা নামু পোং ৱোই-
পাশিংপু সালখঙহলতানা কংলা নোংলৈয়াঙকী চোয়নৌ সানা ফস্পাল
লাংতা ৱাইথুংলরে হায়তাপারা ॥
-- Leisemlon Sakok
Khonthok hongkhibagi oiragadi corpusta yaoriba lairiksingsi ari-anougi matung inna chronological order amada thamlaga waheisingsi sing yengsinbada ollakpagi masak adu phana phajana khangba ngamgani ningngi.
Masidagi louba yai haina khanjabadi "saion" haibasi "sa" haibadi hakchang adu onbani, thawai haisira adudi aonba leitana makha chatthaba thawai amakhakni haibasini.
Marup amapang amadi akhang aheisingsu "sa(i)" ("i" bu yaorabasu, yaobu yaodrabasu) asi kari oiba yabage wakhal toubiu.
Oiramba yaba khara ngarang eikhoigi corpusta thiduna yengbada nongmagi manungda loina analysis touba ngambadagi henna yamna thoraki. Phangliba adudagi kharakhak loukhatlaga isam samjinba wapham ama thamjage.
Makhada yaoriba "sa" amasung masigi tunda /k/ natraga /l/ amasung masiga mannaba khonthok tapsillaga yaoriba wahei mateksingsi yengbiyu:
isa, masa, nasa
naowa apisa
satengba, sadengba
saltengba
salthuppa
salonba (শালওনবা/সালওনবা)
salphongba
salkhangba
Yam thina masing yamna thengnei "saion" gi "sai" asiga "sa" amasung "sal" ga root amatta oiramba yabagi khudam.
Masina yamna naknaba kharagi wani. Atei mayam ama hapchinba yare masidagi.
Makhada lairik kharadagi loukhatchaba praman oiba quotation khara thamjage. Masi ahouba kharatamak loukhatpabudi oibani.
হে ইশাবী অমম পলৈশাহানবা-ও গুরু শিদবদি শালওলয়ান্বা লাইনে হায়না শায়েউ পানগা পায়না খুরুস্মমরে। ...
শালওনয়াম্বা খোইয়ূম অশীবদি মৈতেংঙু শেলবী খাগেম্বগী মশানৌ কোরৌ নোংথিনচাইবীগী য়োইবু চরৈ ফিশেংনোংদা
লোইদাম হিয়ঙ্গৈথা নিনমাঙ তরানি পানবা থাংজ নুমিংকি ইনুং শোইয়াইমদা মশাবী তাইবং শোরারেনগ মোল্লাংতপ্তাইথক্তা য়াতা
নোংদা অরাং ফাল্লৌ লাইমাখোম্বনা হৈরাং মচায়ান তাউজিং মরু পাল্লরে।
(Sanamahi Laihui, p. 5)
“লাইরেল ইনোংথৌ-ও খোম্লেন ঐগী মঙলংচালসু কোরৌ চুম্মিথাং খানগুম্ববু উরকয়ে খোইয়ুম করন্বনো শালখঙঙমদে” হায়খিয়ে৷
(Sanamahi Laihui, p. 6)
মৈতেংঙু শেলবী খাগেম্বনা কংলা ফমদোংনোংদা লিক্লাই মপারি সনা ৱাপীহনবু
খোইয়ুম লাইরুপ পুম্নমানা য়াহৌরবগী খোইয়ুম শালওলহকপদি
চরৈ মফিশেনাচিংনা নীংথিলৈতংপোৎ পুম্নমকপু থোনবী
অপোঙ ইংখোল্লেনগী পামেল উশাথক্তা য়াল্লম্বগী খোইয়ুম লাইওইখিয়ে হায়দবরা।
... “খোইয়ুম নামুংবা-ও চীংঙু মুর্ত্তি নহকশাংবু করম
শানশেমসিবনে।” হায়রবদ। চাংঙু অশীবনা “লাইরেল ইনোংয়াই-ও
নিংথৌ নংগী মু্র্ত্তি নহকশাংবু শোয়হন্দনা শালশেম-ও ৷
নবেল খোইমোম লাইরেম্মসু নশানৌ শ্রীকমলপতি মহারানীগী
চেংলৌ শকথোংমান্না শালশেম-ও” হায়রম্লবগা খোইয়ুম নামুংবদি
মাল্লংফেনজি ওইখিয়ে ৷
(Sanamahi Laihui)
আতুকা নঙতী লইমা ফাকমলেল আহলপীকি॥৷ চইরই
য়াকুনুংতা॥ সেলপী লাংয়েলিক অোইনা সালঅোন অো॥
--Senbi Kabo Wari
শা-ঈ-রৈ
... তেন্দম্বদা য়াওবা লৈ
য়োইময়াই তাওদনবা
সনা ঈনা শাইওনলি
নুংজেং পীবা অথৌবা
...
অঙানবগী ঈ অদো
লৈরাং ওইনা শালোনলে [Masi শালওনলে haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
...
হা লৈরাং লৈনুংশি
শিঙেন নাওৱা মখোয়রেল
লৈরাং কোলোয় নমিংসে
অঙান ঈনা শালোনবা [Masi শালওনবা haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
ঈগী মীংথাং লৌদুনা
শা-ঈ লৈরাং লৈনুংশি
শিঙেন কোলোয় থোনরে৷
...
হা লৈরাংলৈনুংশি
কবুই চনুরানা শালোনবী [Masi শালওনবা haibagi atoppa khonthok oigani ningngi]
পলেল পোক্তবীনালাংগোললি
...
--- Leirol
হৈন। মতুং ইন্না থাংয়ি মোবসি লোইমোম মাংদংবী হামুক
কৈগাবিবু ওইনা শালওনখিএ ৷৷
... মাদি কোরৌ নোংদা কানা কোরৌ চুমিথাং ৱাংবল
নোংমিথাঙবু ওইনা শালওনখিএ ৷ মালেম লৈদা কুমনা য়ারৌ
শা শঙাই তুঙাংঙাগী হৈনা মতুং ইননা য়াওরৌ অহিং মিৎপু
ওইনা শাল ওনখিএ। ... মানা হুকমন হামনবা, খৌমন
য়াঙমনবা, য়াঙমন কাইমনবগী, থোংনাং য়োৎলু কাওশৌ শোরারুদা
চঙনা নোংমললে । য়ারেন কোংজিতোন্না লিকোন শনয়া মানববু শাওনখিএ ৷ লৱাই কোইরেন থক্কি তাংজা মশমতোননা শাওনলৈ ৷
--Irat Laisol
সেল্লোই লংমাই নিংথৌ-ও নঙকি
তেকপী নৱোকচাতি ঐপু খান্লৈ লৌরুম্পীতে ৷ খোয়মা নারোলনুংত
সালথুপখিয়ে।
--Seloi Langmai Lon
ঈমোম হয়থনকনুসে ঈতু হয়কৌনকুনুসে হায়ন
সেল্লেই ময়ুম নাক্পু হুল্লা্ল্লমঙৈত লাংপল চরুখোঙ খোঙুচুম-ও
উৎতি সালতেং ঈতা সালতেংপপু তাঙচ লুরেলতোলপু সেংলে।
--Seloi Langmai Lon
তাংখুল্ সারম, হাউ নুরাপী সানা সালরোল
নোংত থৌরৈ নিঙতুম্প, তেৎনৌ য়াপাক্প, লাংলেল্ কোঙয়াঙ
ৱারুকো, সাফপ, লৌথোৎ মাঙইন্ন, হাউরম তুংথাংন, চিলফি
খানক্না, লাইফি থোইতম্না, কনঙৌ পলচলসি, লিক্লাই নাথংনা
তাচোপ খাঙৱাইন, ককচাক সমখোম্নন, খানলৈ লৌতায়ে। মসাপী
অঙৌবা লংমাই নিংথৌন তাংখুল হুইতোক পাখংপপু সালৱোনলকয়ে
--Seloi Langmai Lon
নাউরোয়তাউ চীঙখোঙ সাফপী মমাল
মচা য়াইথিঙ খম্পল খম্পপু মপল সালতাকত মতু সালফোংতন
নোংমলপী, য়াইথিঙ খম্পাম্পলম কাম্পু লেংলেল ককময়ায়কি মরাল
ৱোনতেরকপত থৱায় মীরাংপাল সালফোংচীঙ সেল্লোই নৌসিথেলনে৷
--Seloi Langmai Lon
মাসাপি অসিপাকী কোলোয় মামিংথোংপু হৈরোম্ সিতাপা
কৌনা ঙাইরোইনারক্লাপাকা তাইপঙ সালফোংতানা নামু পোং ৱোই-
পাশিংপু সালখঙহলতানা কংলা নোংলৈয়াঙকী চোয়নৌ সানা ফস্পাল
লাংতা ৱাইথুংলরে হায়তাপারা ॥
-- Leisemlon Sakok
Khonthok hongkhibagi oiragadi corpusta yaoriba lairiksingsi ari-anougi matung inna chronological order amada thamlaga waheisingsi sing yengsinbada ollakpagi masak adu phana phajana khangba ngamgani ningngi.
Masidagi louba yai haina khanjabadi "saion" haibasi "sa" haibadi hakchang adu onbani, thawai haisira adudi aonba leitana makha chatthaba thawai amakhakni haibasini.